De kosten
Ons beleid
Pedagogisch Beleid
- 1 - Strategie
- 2 - Pedagogische uitgangspunten
- 2. 1 - Geborgenheid
- 2.2 - Zelfredzaamheid
- 2.3 - Respect
- 2.4 - Creativiteit
- 2.5 - Structuur
- 2.6 - Ruimte
- 3 - Ons Krachtenveld
- 3.1 - Het kind als bron van inspiratie
- 3.2 - De samenwerking met ouders
- 3.3 -De pedagogisch medewerkers; onze belangrijkste schakel
Onze filosofie
De kinderen zijn het uitgangspunt binnen onze organisatie, ons pedagogisch beleid vat samen hoe wij met hen omgaan! Iedereen binnen De Locomotief werkt volgens dezelfde pedagogische visie en werkinstructie. Op deze manier herkennen de kinderen bepaalde gewoontes en regels en weten ze waar ze aan toe zijn. Dit biedt een veilige en vertrouwde omgeving waarbinnen de kinderen zich op hun eigen manier kunnen ontwikkelen.
Ieder kind uniek
Bij De Locomotief zijn alle kinderen welkom. Ook kinderen die vanwege een beperking extra aandacht nodig hebben. Binnen De Locomotief hanteren we het motto "ieder kind is welkom, zolang het goed is voor het kind en de groep". Door regelmatige afstemming met ouders en teamleden kan er optimale zorg worden gegeven aan alle kinderen. Dus ook aan bijvoorbeeld kinderen met Down Syndroom, kinderen met motorische problemen, kinderen met een verstandelijke beperking of kinderen die doof of blind zijn. Soms wordt hierbij gebruik gemaakt van een extra pedagogisch medewerker op de groep die wordt betaald uit het persoonsgebonden budget van het kind. Ouders en het team van de locatie waar het kind is geplaatst kunnen hierbij terugvallen op onze pedagogen. Zo nodig begeleiden zij de plaatsing van het kind en geeft bijscholing aan de medewerkers.
1 - Strategie
De Locomotief heeft gekozen voor kleinschalige vestigingen, met ten hoogste vijf groepen per vestiging en een meewerkend leidinggevende. Hierdoor zijn voortdurende verbinding met de werkvloer en aansturing op de pedagogische uitgangspunten gewaarborgd. De Locomotief streeft ernaar om kinderen van 0 tot 12 op eenzelfde locatie op te vangen, kinderen uit één gezin kunnen elkaar hier ontmoeten. De pedagogisch medewerkers observeren, analyseren en rapporteren de ontwikkeling van ieder kind, ook dit maakt onderdeel uit van de strategie van De Locomotief. Tenslotte kiest De Locomotief er voor een goede mix te bereiken tussen groepsgrootte en -samenstelling en deskundige begeleiding. Hiermee wordt een zo optimaal mogelijk pedagogisch klimaat gecreëerd. Deskundigheidsbevordering en talentontwikkeling van de pedagogisch medewerkers zijn instrumenten voor het continu ontwikkelen van de pedagogische kwaliteit. Hierbij staat de communicatie met en inspraak van eenieder centraal.
2 - Pedagogische uitgangspunten
Als opvoeder draag je de verantwoordelijkheid voor de ontwikkeling van ieder kind tot een evenwichtig, zelfstandig en sociaalvaardig individu in de samenleving. De Locomotief streeft ernaar om als professionele opvangorganisatie ieder kind zowel emotioneel als fysiek bij te staan. Ieder kind krijgt de ruimte om zich persoonlijk en sociaal volledig te ontwikkelen en kan erop vertrouwen dat zijn omgeving hem hierin stimuleert. De Locomotief vindt het belangrijk om in die opvoeding samen te werken met ouders. Opvoeden is voortdurend in ontwikkeling. Het gaat om het gezamenlijke leerproces, waarin de uitdaging, openheid, het ontwikkelen van eigenheid van ieder kind en plezier centraal staan. Praktijkervaring en de keuze voor bepaalde pedagogisch denkwijzen hebben ertoe geleid dat De Locomotief de volgende zes uitgangspunten hanteert, die tezamen onze pedagogische visie vormen, te weten: Geborgenheid, Zelfredzaamheid, Respect, Creativiteit, Structuur en Ruimte.
2.1 - Geborgenheid
Geborgenheid wordt door De Locomotief vertaald in verticale groepen, vaste pedagogische teams, huiselijkheid, veilige en inspirerende ruimtes, aandacht voor de interactie tussen kinderen onderling en kinderen en pedagogisch medewerkers. De sociale competenties worden gestimuleerd d.m.v. gezelschapsspellen aan te bieden, tafelmomenten te creëren voor samenzijn en dialoog waardoor interactie kan ontstaan. De kinderen krijgen de ruimte hun grenzen te ontdekken en/of aan te geven, hulp te vragen, conflicten op te lossen, met als doel zelfvertrouwen stimuleren op sociaal gebied en kinderen aan te moedigen/uitdagen tot interactie. Gezien wij verticale opvang bieden, is het mogelijk dat kinderen van verschillende leeftijden elkaar kunnen helpen m.b.t. de ontwikkelingsgebieden. Het pedagogisch handelen ten aanzien van het uitgangspunt geborgenheid wordt gevormd door samen maken, oog hebben voor ieder kind en pedagogische sensitiviteit. Ook herkenbaarheid en vaste rituelen dragen bij aan de geborgenheid en het welbevinden van ieder kind. De Locomotief baseert dit pedagogisch handelen op de theorie van kinderarts Pikler. Algemene kenmerken van deze theorie zijn: veiligheid, rust, warmte en bewegingsvrijheid voor ontdekking en verrijking. Wij gebruiken twee uitgangspunten van haar theorie, te weten: vrijheid van bewegingsontwikkeling en verzorgmomenten gebruiken om het contact te versterken en ieder kind autonomie te geven. Dit proces wordt ondersteund door de Video Interactie Begeleiding. Alle pedagogisch medewerkers worden geschoold in het stimuleren van sociale interactie in de cursus Samen Spelen Botsen en Verzoenen, alles in te vinden in het scholingsbeleid.
2.2 - Zelfredzaamheid
Het verlangen naar zelfredzaamheid, zelf doen is aangeboren. Binnen De Locomotief krijgen de kinderen inspraak en wordt er naar hun wensen en ideeën geluisterd. Kinderparticipatie maakt onderdeel uit van het pedagogisch handelen en stimuleert en respecteert deze zelfredzaamheid. Kinderen worden uitgenodigd mee te helpen bij tafel dekken, zelfstandig aan- en uitkleden, kiezen van spel/ activiteit en het benoemen van eigen gevoelens en emoties. Het samen zoeken naar oplossingen maakt dat kinderen regisseur worden van hun eigen mogelijkheden, hetgeen trots, voldoening en plezier teweeg kan brengen. De pedagogisch medewerker observeert de mogelijkheden van ieder kind en speelt hierbij in op de individuele ontwikkeling. De Locomotief baseert deze kindgerichte aanpakmede op de theorie van de arts/pedagoog Korczak. Deze benadrukt de eigen verantwoordelijkheid van ieder kind, het aanspreken daarop en het stimuleren van hun ontdekkingstocht.
2.3 - Respect
Als organisatie streven wij naar een pedagogisch klimaat waar ruimte is voor elk individu in relatie tot zijn/haar omgeving, waar vertrouwen centraal staat. Ons pedagogisch klimaat wordt vormgegeven door de voor De Locomotief belangrijke waarden en normen, die richting geven aan ons pedagogisch handelen: Respect hebben voor jezelf, elkaar en de omgeving, gelijkwaardige benadering van ieder individu, gebruik van doen-regels i.p.v niet regels wat duidelijkheid en voorspelbaarheid genereert en stimuleren van solidariteit door gezamenlijke groepsregels op te stellen. Als organisatie stimuleren wij de morele ontwikkeling van kinderen door waarden en normen te verduidelijken, met als doel kinderen bewust te maken van hun eigen denkwijze en gedragingen. Door inzicht te geven in eigen handelen, leert een kind reflecteren en te vertrouwen op zijn eigen waarden en normen. In de overdracht van waarden en normen is de rol van de pedagogisch medewerker van groot belang, dit omdat zij het voorbeeld is voor de kinderen en de waarden en normen kan uitdragen. De Locomotief houdt rekening met de gevoelens en wensen van kinderen en leert kinderen dit ook onderling te doen door voorbeeldgedrag en het belonen van respectvol gedrag. Respect betekent voor De Locomotief dat ieder kind gehoord en gezien wordt en dat wij hiernaar handelen. De middelen die De Locomotief daarbij inzet zijn het samen maken en onderhandelen, succesbelevingen creëren, een positieve benadering van ieder kind, het gebruik van de ik-boodschap en het gebruik van woordgebaren. Tevens baseert De Locomotief deze wijze van werken op de theorie van de psycholoog Vygotsky. Hij heeft met name onderzoek gedaan naar het gebruik van taal als middel om elkaar te begrijpen en te respecteren. Dit kan alleen tot stand komen in sociale interactie. De Locomotief stimuleert de taalontwikkeling van kinderen door hen te laten vertellen, vragen en zingen. Het spreken van dezelfde taal versterkt het onderlinge respect en daarmee het welbevinden van ieder kind.
2.4 - Creativiteit
De Locomotief vindt creativiteit een belangrijk pedagogisch uitgangspunt, dat naast taal en motorische handelingen als belangrijke uitingsvorm wordt gezien. De Locomotief gebruikt hiervoor werkvormen, zoals, sport, spel, muziek en knutselactiviteiten. De keuze van De Locomotief voor de verticale groepsopbouw betekent dat kinderen onderling van elkaar kunnen leren en elkaar kunnen inspireren. Deze elementen zijn onder meer nodig voor de ontwikkeling van persoonlijke creativiteit, waarbij het proces leidend is en niet het resultaat. De creativiteit van de kinderen wordt mede aangesproken door het open deurenbeleid van De Locomotief, waarbij kinderen de ruimte krijgen kennis te maken met andere groepen binnen de vestiging, andere activiteiten en leeftijdsgenootjes. Daarnaast maakt De Locomotief gebruik van specialisten die workshops voor de kinderen kunnen verzorgen. Deze activiteiten richten zich op sport en bewegen, muziek, theater en kunst. Op de BSO is ook aandacht voor het verantwoord gebruik van computerspelletjes. De Locomotief heeft zich op het gebied van creativiteit laten inspireren door de pedagogische ideeën vanuit de Reggiopedagogiek, ontwikkeld door Loris Malaguzzi. Zijn uitgangspunt is dat kinderen sterk gericht zijn op communicatie in de vorm van mimiek, geluid, beweging, dans, drama, creatieve expressie en muziek. Al deze vormen van communicatie zijn van belang, omdat elke vorm zijn eigen mogelijkheden heeft. De Locomotief onderschrijft dit gedachtegoed door kinderen te laten ontdekken, verwonderen en leren van de wereld om hen heen. Daarom worden de groepsruimtes inspirerend en uitnodigend ingericht en krijgen kinderen de speelruimte om te experimenteren met verschillende materialen. De Locomotief ziet in dit ontdekkingsproces dat kinderen elkaar nodig hebben en elkaar kunnen versterken. Vandaar dat De Locomotief veelvuldig kiest voor themagerichte groepsactiviteiten, waarin alle talen van de kinderen worden aangesproken.
2.5 - Structuur
De Locomotief biedt duidelijkheid, herkenbaarheid en houvast in de vorm van een herkenbaar dagritme. Herkenbare kleuren, namen per groep, vaste pedagogisch medewerkers en het gebruik van rituelen maken daar onderdeel van uit. Omdat De Locomotief onderdak biedt aan een brede doelgroep, zal dit dagritme per doelgroep verschillend zijn. Dit heeft vooral betrekking op de allerjongsten, waarbij het ritme van thuis zoveel mogelijk wordt overgenomen. Structuur in de groep wordt ook gecreëerd door rustmomenten, veilige grenzen stellen, het gevoel van samen versterken en vertrouwen hebben in elkaar. Dit uitgangspunt is in de praktijk ontwikkeld n.a.v. opgedane ervaringen.
2.6 - Ruimte
De Locomotief kiest voor ruimtes met een huiselijke sfeer, warme verlichting en goede akoestiek, waarin kinderen zich veilig en op hun gemak kunnen voelen. Het gebruik van kleuren en kindvriendelijke materialen draagt bij aan een prettig leefklimaat. Ook de buitenruimtes zijn overzichtelijk, veilig en uitdagend ingericht. De ruimtes zijn voorzien van diverse activiteitenhoeken, die voor de kinderen uitnodigend en overzichtelijk zijn. Door de ruimtes uitdagend aan te kleden wordt de creativiteit van kinderen aangesproken. In elke ruimte is een centraal punt (grote tafel of zithoek) aanwezig waar de kinderen samen plannen kunnen maken en gezamenlijke activiteiten worden uitgevoerd. Daarnaast krijgen de kinderen de mogelijkheid hun ontwikkeling te vergoten door het open deurenbeleid. De Locomotief sluit hierbij aan op de ontwikkeling van ieder kind. Hiermee volgt De Locomotief het gedachtegoed van Vygotsky; de grondlegger van de zogenaamde zone van de naaste ontwikkeling. Deze zone geeft het ontwikkelingspotentieel van het kind weer, nodig om ieder kindgerichte ondersteuning te geven bij de volgende stap(pen) in zijn ontwikkeling.
3 - Ons Krachtenveld
3.1 - Het kind als bron van inspiratie
Kinderen zijn van nature onderzoekend en lerend van aard. De Locomotief zet deze persoonlijke eigenschappen van ieder kind graag in om samen op ontdekkingstocht te gaan. De Locomotief sluit daarbij zoveel mogelijk aan op de mogelijkheden van ieder kind. Dit betekent dat elke dag gezamenlijk nieuwemogelijkheden en kansen worden gecreëerd. Naast fysieke veiligheid, schenkt De Locomotief vooral aandacht aan de emotionele en sociale veiligheid van ieder kind. De verticale groepen bieden diversiteit, saamhorigheid en verantwoordelijkheidsgevoel naar elkaar. Emotionele veiligheid ziet De Locomotief als belangrijkste voorwaarde voor het optimale welbevinden van ieder kind. Vanuit deze veilige basis kan ieder kind eigen keuzes maken, verlangens, voorkeuren en ambities ontwikkelen. Met deze verkregen informatie zal De Locomotief ieder kind op maat kunnen ondersteunen. In de vorm van dans, spel, rustmomenten en creatieve werkvormen waardoor zelfvertrouwen, zelfredzaamheid en samenwerking ondersteund wordt.
3.2 - De samenwerking met ouders
Een optimale betrokkenheid van de ouders bij de opvang is een belangrijke basisvoorwaarde voor kwalitatief goede kinderopvang. Vanuit deze verbondenheid en vertrouwensband, die ook door ieder kind zal worden opgemerkt, wil De Locomotief verder vormgeven aan de wijze van opvang en opvoeding van ieder kind. Om deze samenwerking te waarborgen, gebruikt De Locomotief de volgende contactmomenten: Het intakegesprek. Tijdens het intakegesprek wordt aan de ouders d.m.v. het intakeboek15 inzicht gegeven in de dagelijkse manier van werken. Ouders bespreken met de pedagogisch medewerker alle informatie die van belang is voor de opvang. Tevens wordt een map aangeboden, waarin belangrijke informatie van de betreffende vestiging staat16. De overdrachtgesprekken, zowel bij de breng als haalmomenten, vinden plaats om de dagelijkse aandachtspunten te bespreken en ouders de ruimte te geven om eventuele veranderingen in de thuissituatie kenbaar te maken. De periodieke verslaglegging aan de hand van een observatie wordt eenmaal per jaar uitgevoerd door de pedagogisch medewerker en geeft ouders demogelijkheid om mee te lezen en te praten over de ontwikkeling van hun kind. Mocht het nodig zijn om ouders door te verwijzen naar een passende instantie, vindt dit te allen tijde in overleg met de stafmedewerker Pedagogiek & Deskundigheid plaats. Zowel de pedagogisch medewerkers als de leidinggevenden zijn op de hoogte van deze werkwijze. De ouderavonden staan in het teken van pedagogische thema s. Tijdens deze ouderavonden is er gelegenheid om andere ouders te leren kennen en ervaringen te delen met betrekking tot opvoedingsvragen. De oudercommissie is de belangengroep voor de ouders. Deze commissie komt een aantal keer per jaar bijeen. Ouders hebben de mogelijkheid om hun vragen, aandacht- en verbeterpunten in te brengen. De voorzitters van alle oudercommissies van De Locomotief komen enkele malen per jaar bijeen in het bijzijn van de directie van De Locomotief om beleidsmatige vraagstukken en strategische doelstellingen door te spreken. De nieuwsbrief komt per vestiging viermaal per jaar uit. In deze brief staan pedagogische ontwikkelingen, vestigingsnieuws, agenda en eventuele personeelswisselingen. De specialistische ondersteuning van de ouders in de vorm van pedagogische adviesgesprekken. Alle leidinggevenden op de vestigingen werken met de methode Positief Opvoeden, dit is een landelijke methodiek in het begeleiden van opvoedvragen waarbij de mogelijkheden van ouder en kind centraal staan. Voor ouders is er naast deze vorm van ondersteuning ook de mogelijkheid om via de leidinggevende advies te vragen aan de stafmedewerker pedagogiek en deskundigheidsbevordering.
3.3 - De pedagogisch medewerkers; onze belangrijkste schakel
De Locomotief ziet haar medewerkers als belangrijkste schakel als het gaat om het overdragen van de pedagogische waarden en uitgangspunten in de dagelijkse praktijk19. Daarin worden onze medewerkers voortdurend bijgeschoold, ondersteund en gecoacht. De organisatie investeert daarom in kennis en vaardigheden. De Locomotief stuurt aan op persoonlijke groei en welbevinden van haar medewerkers door uitdagingen binnen de organisatie te bieden21. De Locomotief werkt met meewerkende leidinggevenden, hun dagelijkse coaching zorgt onder meer voor een voortdurende aandacht voor kwaliteit. Om het werk op de groepen zo goed mogelijk te kunnen uitvoeren, beschikt de organisatie over enkele ergo- coaches en zijn de ruimtes zoveel als mogelijk ergonomisch ingericht. Ook heeft De Locomotief een stafmedewerker pedagogiek en deskundigheidsbevordering en een beleidsmedewerker pedagogiek in dienst, die de pedagogisch medewerkers bijscholen in het aanbod beschreven in het scholingsbeleid. In dit beleid zijn o.a. de themateam bijeenkomsten beschreven, die tweemaal jaarlijks worden aangeboden. Hierin wordt mede aandacht besteed aan het signaleren van opvallend gedrag van kinderen. De Locomotief start medio december 2014 op haar peuteropvang met VVE. VVE staat voor Voor- en Vroegschoolse Educatie en De Locomotief gebruikt hierbij het VVE programma Uk & Puk. Er wordt spelenderwijs extra aandacht besteed aan taalstimulering en de andere ontwikkelingsgebieden zoals denk-, motorische-, creatieve-, persoonlijke en de sociaal-emotionele ontwikkeling. Ook biedt VVE de mogelijkheid voor extra individuele ondersteuning. De werkwijze in de praktijk is tevens beschreven in de werkinstructie, daar beroepskrachten. Met de medewerker wordt jaarlijks haar competentieprofiel geëvalueerd, waarin talenten worden aangesproken en waarna de medewerker de ruimte krijg om aan eventuele ontwikkelpunten te werken. De Locmotief ziet dit als een cyclisch proces, waarbij de omgang met elkaar open, lerend, positief en inlevend dient te zijn. Naast scholing, begeleiding en toetsing streeft De Locomotief naar een vaste teambezetting en back-up door vaste flex-medewerkers. Via deze wijze is een proces van continuïteit en professionalisering ingezet, waardoor een veilig en herkenbaar leefklimaat voor ieder kind gecreëerd kan worden.